Już 1 lipca 2018 r. zacznie obowiązywać w naszym kraju podzielona płatność (split payment). Niewątpliwie będzie to stanowić ogromną rewolucję w rozliczaniu podatku od towarów i usług, jego płatności jak i płynności finansowej. W tym temacie pojawiło się mnóstwo wątpliwości mimo, że przepisy są dosyć jasne i precyzyjne. Warto zatem „odkłamać” nowy mechanizm tak, aby każdy podatnik miał świadomość w jaki sposób dokonywać płatności od dnia 1 lipca 2018 r. oraz na jakich zasadach będzie następował zwrot podatku.

  1. Podzielona płatność z założenia jest dobrowolna – przy czym decyzję w jaki sposób dokonać płatności podejmuje zawsze kupujący. Decyzję podejmuje przy płatności każdej faktury.
  2. Celem realizacji mechanizmu banki założą (założyły) każdemu przedsiębiorcy „rachunek VAT” czyli wydzielony rachunek, ma którym będzie gromadzona kwota VAT z wystawionych faktur – oczywiście tylko z faktur opłaconych w podzielonej płatności. Nie można z tego rachunku zrezygnować. Ważne: dla podatników będących osobami fizycznymi, którzy nie założyli rachunków „firmowych” banki nie założą rachunków VAT. Jeśli opłacimy takiemu podatnikowi fakturę w podzielonej płatności bank dokona zwrotu kwoty przelewu. W takiej sytuacji możliwa będzie zapłata wyłącznie standardowym przelewem.
  3. Środki na rachunku VAT będą własnością podatnika przy czym będzie on miał ograniczone możliwości dysponowania nimi – zasadniczo środki te będą mogły być wykorzystane na zapłatę VAT z deklaracji oraz zapłatę kwoty VAT z otrzymanej faktury. Ważne: aby wykorzystać środki z rachunku VAT podatnik będzie musiał wybrać przelew: podzielona płatność; wybierając zwykły przelew podatnik nie ma możliwości wykorzystania środków z rachunku VAT (podobnie w przypadku płatności gotówkowej czy płatności kartą).
  4. Wybierając podzieloną płatność nie musimy nikogo o tym fakcie informować – płacimy i za każdym razem wybieramy w jaki sposób płacimy. Jeśli danemu kontrahentowi raz zapłacimy w mechanizmie podzielonej płatności to nie oznacza, że kolejną fakturę musimy zapłacić w ten sam sposób. Wręcz przeciwnie dokonując płatności kolejnej faktury ponownie decydujemy w jaki sposób dokonujemy płatności.
  5. Celem wykonania przelewu w podzielonej płatności bank (SKOK) udostępni każdemu przedsiębiorcy wydzielony komunikat przelewu – w którym wpiszemy numer rachunku kontrahenta (rachunku rozliczeniowego) jego nazwę, kwotę VAT, kwotę brutto, numer faktury i NIP kontrahenta. Ważne: bank nie jest obowiązany do weryfikacji tych danych! W rezultacie wypełnienie pól pozostaje w gestii podatnika.
  6. W mechanizmie podzielonej płatności można zapłacić tylko sam VAT – przykładowo otrzymujemy fakturę 1000 zł netto i 230 zł VAT. W podzielonej płatności możemy zapłacić tylko 230 zł (VAT), a pozostałą kwotę możemy np. opłacić gotówką lub dokonać kompensaty. W takim przypadku w komunikacie przelewu podamy jako kwotę VAT – 230 zł i jako kwotę brutto również 230 zł.
  7. Ministerstwo Finansów twierdzi, że w podzielonej płatności jeden przelew może być zrealizowany wyłącznie w celu zapłaty jednej faktury. Co za tym idzie płatność np. 10 faktur może zostać zrealizowana jednym przelewem wyłącznie przy wyborze standardowego przelewu. Jeśli zdecydujemy się na podzieloną płatność musimy wykonać 10 oddzielnych przelewów (co za tym idzie zapłacić 10 opłat za przelew).
  8. Podzielona płatność nie będzie zwalniała podatnika z obowiązku weryfikacji kontrahentów – innymi słowy celem ochrony przed zakwestionowaniem podatku naliczonego w przypadku zakupu od tzw. „słupa” powinniśmy przede wszystkim zweryfikować kontrahenta i dodatkowo zapłacić w podzielonej płatności.
  9. Od dnia 1 lipca 2018 r. nie zmieniają się dotychczasowe sposoby zwrotu podatku – jeśli podatnik występuje o zwrot w terminie 25, 60 (ewentualnie 180 dni) na rachunek rozliczeniowy w dalszym ciągu ma do tego prawo, a organ podatkowy ma obowiązek zwrotu wyłącznie na rachunek rozliczeniowy. Co więcej kwoty wnioskowane do zwrotu przed wejściem w życie mechanizmu podzielonej płatności również będą wykonywane na rachunek rozliczeniowy. Od dnia 1 lipca 2018 r. podatnik ma prawo (ale nie obowiązek) wystąpienie do organu o zwrot przyspieszony w nowym trybie w terminie 25 dni – wówczas organ, w wyniku wyłącznie decyzji podatnika, dokona zwrotu na rachunek VAT. Reasumując jeśli podatnik chce uzyskać zwrot na rachunek rozliczeniowy w dalszym ciągu będzie miał do tego prawo.
  10. Rachunek VAT będzie miał charakter wewnętrzny – za każdym razem jego obciążenie lub uznanie zawsze będzie odbywać się poprzez zasilenie i obciążenie rachunku rozliczeniowego. Wykonując przelew w mechanizmie podzielonej płatności bank w pierwszej kolejności obciąży rachunek VAT, a następnie wybraną kwotę przeleje na rachunek rozliczeniowy. Do klienta bank zrealizuje już przelew brutto (złożony z kwoty netto i kwoty VAT z rachunku VAT). Na rachunek rozliczeniowy wystawcy faktury wpłynie kwota brutto, a następnie bank dokona przelewu wewnętrznego na rachunek VAT kwoty wskazanej przez płacącego jako kwota VAT.