Wejście w życie przepisów regulujących pre-wskaźnik wywołuje wątpliwości podatników czy powinny one być stosowne również przy nabyciu towarów i usług wykorzystywanych również do celów prywatnych np. samochodów, telefonów itp. Pytanie jak jest naprawdę?
Z dniem 1 stycznia 2016 r. weszły w życie przepisy dotyczące tzw. „pre-wskaźnika” – czyli proporcjonalnego odliczenia podatku naliczonego w przypadku wydatków związanych zarówno z działalnością gospodarczą podatnika jak i czynnościami nie stanowiącymi działalność gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Należy przy tym zwrócić uwagę na fakt, że przepisy te mają zastosowanie jedynie w odniesieniu do wydatków, które nie mogą być bezpośrednio przyporządkowane konkretnemu rodzajowi działalności prowadzonej przez podatnika. Jeżeli zatem ponosimy wydatek bezpośrednio związany z prowadzoną działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem od towarów i usług daje on 100% odliczenia. Natomiast wydatek bezpośrednio związany z działalnością pozostającą poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług w ogóle nie daje prawa do odliczenia. Zatem proporcjonalne odliczenia przy zastosowaniu tzw. „pre-wskaźnika” ma zastosowanie tylko do wydatków, których nie da się bezpośrednio przypisać konkretnej działalności podatnika. Należy zwrócić uwagę, że przepisy dot. „pre-wskaźnik” wprost stanowią, że nie ma on zastosowania do wydatków, dla których stosuje się art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów – a zatem wydatków na cele prywatne, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako tzw. nieodpłatne świadczenia – innymi słowy jeżeli ponosimy wydatki na towary i usługi, które będą wykorzystane również do celów prywatnych wówczas przysługuje nam 100% odliczenia, ale wydatki takie powinny zostać opodatkowane jako nieodplatane świadczenie w przypadku ich wykorzystania do celów prywatnych. Ta sama zasada ma zastosowanie w odniesieniu do samochodów osobowych, które przy nabyciu dały podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego wyłącznie w wysokości 50%.
Mając na względzie powyższe, przepisy dotyczące tzw. „pre-wskaźnika” stosuje się wyłącznie do wydatków które są związane z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu (z wyłączeniem częściowego wykorzystania na cele prywatne nabywanych towarów i usług). Analiza przepisów prowadzi do wniosku, że sytuacja podatników wykorzystujących towary i usługi również do celów prywatnych (swoich lub innych osób) nie uległa zmianie od dnia 1 stycznia 2016 r. Wynika to wprost z treści art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług, który wyłącza stosownie „pre-wskaźnika” do towarów i usług wykorzystywanych również do celów prywatnych. Podatnicy mają zatem pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego (z uwzględnieniem 50% odliczenia przy nabyciu samochodów osobowych oraz proporcjonalnego odliczenia zgodnie z art. 90 ustawy) ale w przypadku wykorzystywania nabytych towarów i usług do celów prywatnych zobowiązani są do naliczenia tego podatku – z wyłączeniem obowiązku naliczenia podatku w przypadku wykorzystywania do celów prywatnych samochodów, które przy nabyciu uprawniały do 50 % odliczenia.
Innymi słowy: z dniem 1 stycznia 2016 r. nie zmieniły się zasady odliczania i naliczania podatku w odniesieniu do towarów i usług wykorzystywanych również do celów prywatnych.
