W dniu 12 maja 2017 r. Ministerstwo Finansów zaprezentowało projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, w efekcie uchwalenia którego od dnia 1 stycznia 2018 r. będzie obowiązywała w VAT podzielona płatność (split payment). Będzie to w istocie stanowić rewolucję ekonomicznych aspektów rozliczania podatku VAT.
VAT podzielona płatność (split payment) – istota
Podzielona płatność to mechanizm płatności, w którym kwota należności wynikająca z faktury jest przekazywana na dwa różne rachunki bankowe sprzedawcy. Kwota netto przekazywana jest na rachunek wskazany na fakturze natomiast kwota VAT przekazywana jest na wyodrębniony rachunek bankowy, którym podatnik (wystawca faktury) nie może swobodnie dysponować. Komisja Europejska proponuje wdrożenia tego mechanizmu w Studium wykonalności alternatywnych metod poprawy oraz uproszczenia poboru podatku VAT. Mechanizm ten jest znacznie bardziej skuteczny niż obowiązujący obecnie w ustawie o podatku od towarów i usług system odwrotnego obciążenia jak i solidarnej odpowiedzialności. Niemniej jednak nie jest powszechnie stosowany w Unii Europejskiej (na ten moment tylko dwa państwa wdrożyły ten system do swojego porządku prawnego). Należy zauważyć, że mechanizm ten może mieć negatywne konwekcje w zakresie m.in. płynności bowiem wystawca faktury nie może swobodnie dysponować kwotą podatku wykazaną na fakturze.
Można rozróżnić dwa modele systemu VAT podzielona płatność – model ręczny, w którym podatki samodzielnie rozdzielna kwotę płatności ze wskazaniem odrębnych rachunków bankowych na kwotę netto i kwotę VAT lub system automatyczny przy pomocy systemu bankowego – ten drugi system ma zostać wdrożony w polskim systemie prawa.
VAT podzielona płatność (split payment) – projekt ustawy
Przede wszystkim należy zauważyć, że projekt nowelizacji ustawy VAT zakłada, że system VAT podzielona płatność będzie miał charakter dobrowolny. Zgodnie z projektem podatnik (nabywca towarów lub usług) decydujący się na płatność w systemie VAT podzielona płatność dokonując przelewu będzie zobowiązany do podania:
a) numeru faktury,
b) numeru VAT wystawcy,
c) odrębnie kwoty netto i kwoty VAT.
System bankowy będzie zatem automatycznie dokonywał płatności na dwa odrębne rachunki bankowe wystawcy faktury.
W przypadku zastosowania mechanizmu VAT podzielona płatność nie będzie miała zastosowania sankcja VAT jak i solidarna odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe (załącznik nr 13).
Zgodnie z projektem nowelizacji bank będzie obowiązany do bezpłatnego założenia rachunku bankowego, na który będzie wpływać kwota VAT w przypadku, gdy nabywca zdecyduje się zastosować system VAT podzielona płatność. Co więcej nowelizacja przewiduje, że do końca 2017 r. banki zobowiązanie są do otworzenia odrębnych rachunków VAT dla rachunków już funkcjonujących. Oznacza to, że decyzja co do sposobu płatności będzie zależeć od nabywcy towarów i usług a wystawca faktury nie będzie miał prawnych możliwości aby temu zapobiec. System będzie zatem dobrowolny jednak zależny w istocie od decyzji nabywcy towarów i usług. W praktyce strony transakcji będą zapewne ustalać sposób zapłaty szczególnie w przypadku transakcji dokonywanych między zaufanymi podmiotami.
Zgodnie z nowelizacją środki zgromadzone na rachunku VAT będą cały czas własnością sprzedawcy towarów i usług niemniej jednak nie będzie on miał możliwości swobodnego dysponowania nimi. Nowelizacja przewiduje jednocześnie, że na wniosek podatnika (sprzedawcy) organ podatkowy będzie mógł wydać postanowienie (w terminie 90 dni) co do innego przeznaczenia środków zebranych na rachunku bankowym VAT niż zapłata podatku. Przewidziany termin (jak wskazano 90 dni) powoduje, że ewentualna możliwość dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunku VAT będzie bardzo ograniczona.
Mechanizm VAT podzielona płatność zgodnie z projektem ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2018 r.
VAT podzielona płatność (split payment) – wdrożenie
Wdrożenie mechanizmu VAT podzielona płatność będzie wiązać się z wieloma wyzwaniami w związku z tym już teraz należy przygotować się do nadchodzących zmian analizują sytuację zarówno pod kątem statusu sprzedawcy towarów i usług jak i nabywcy.
W przypadku zainteresowania tą tematyką zachęcamy do uczestnictwa w szkoleniach prowadzonych przez mec. Krzysztofa Kłoskowskiego – uznanego wykładowcę tematyki podatkowej – AKTUALNA OFERTA SZKOLEŃ
Natomiast w przypadku zainteresowania doradztwem prawnym i podatkowym zachęcamy do kontaktu z Kancelarią: kancelaria@kloskowski, tel.
